Đến với Nha Trang – Khánh Hòa, ngoài việc nghỉ ngơi và chiêm ngưỡng những thắng cảnh tuyệt vời, du khách có cơ hội tìm hiểu giá trị các di tích lịch sử, các công trình văn hóa với nhiều phong cách kiến trúc độc đáo. Một trong những công trình kiến trúc mà du khách không thể bỏ qua, là Nhà thờ Chánh tòa Nha Trang.
Nằm ở khu vực trung tâm thành phố Nha Trang, trên một đồi cao, nhà thờ Chánh tòa Nha Trang khởi công xây dựng vào ngày 03 tháng 9 năm 1928. Xưa kia, đây là vùng đất hoang sơ, để xây dựng công trình này, người ta đã cho nổ tới 500 quả mìn, san bằng ngọn đồi, để có diện tích 4.500 m2, sau đó mở đường để vận chuyển vật liệu lên khu vực xây dựng. Tháng 12 năm 1941, toàn bộ các hạng mục công trình đã được hoàn tất, cả hai con đường dẫn lên nhà thờ, một ở phía Bắc, một đi vòng theo phía Nam.
Về bố cục tổng thể, các công trình của nhà thờ Chánh tòa Nha Trang được bố trí từ thấp, giật cấp nâng dần lên cao, điểm cao nhất là tháp chuông 38 mét so với mặt đường ở khu vực chung quanh công trình nhà thờ. Được xây dựng kiên cố, kết cấu bằng bê tông, cốt thép, toàn bộ các bức tường không sử dụng gạch nung, mà dùng những khối xi măng mác cao đúc sẵn có kích thước 15cm x 41cm x 22cm, do đó nhà thờ rất vững chãi, kiên cố như được xây bằng đá. Có lẽ vì lý do này mà nhà thờ còn có tên là Nhà thờ đá Nha Trang. Các cửa vòm của nhà thờ được bố trí hài hòa, hoa văn trang trí đều sử dụng những đoạn thẳng, tạo nên vẻ đẹp vừa giản dị vừa trang nghiêm. Riêng ở tầng trên, để khai thác hiệu quả ánh nắng mặt trời của cả hai hướng Đông và Tây, các nhà thiết kế đã cho lắp kính màu xanh, đỏ vào các cửa vòm làm cho Cung Thánh và giáo đường trông rất rực rỡ, tráng lệ khi có ánh sáng chiếu vào. Một nét độc đáo nữa ở Nhà thờ Chánh tòa Nha Trang là ba quả chuông. Đây là những quả chuông do hãng chuông nổi tiếng Bourdon Carillond của Cộng hòa Pháp chế tạo và cung cấp. Quả chuông đầu tiên có âm mi giáng được nhà thờ hành lễ làm phép vào ngày 29 tháng 7 năm 1934, hai quả còn lại có âm đô và âm la được hành lễ làm phép ngày 22 tháng 10 năm 1939. Trên tháp chuông còn gắn một chiếc đồng hồ lớn được khánh thành vào tháng 12 năm 1935.
Đã hơn hai phần ba thế kỷ trôi qua, Nhà thờ Chánh tòa Nha Trang vẫn giữ nguyên được kiểu dáng cũng như những đường nét kiến trúc độc đáo ban đầu. Hiện nay, ngoài việc hành lễ của giáo dân, hàng ngày, Nhà thờ Chánh tòa Nha Trang đã đón tiếp rất nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan, chiêm ngưỡng. Nằm cạnh ngả sáu, khu vực rộng rãi, thoáng mát, giữa trung tâm thành phố, trên đường đi dạo, du khách có thể đến đây một cách dễ dàng. Ngoài việc tham quan công trình kiến trúc độc đáo, điều thú vị là bạn sẽ có những giây phút thật thoải mái khi đứng ở tiền sảnh, thả tầm mắt, ngắm nhìn bốn phía của thành phố biển Nha Trang xinh đẹp./.